Ο μεγαλύτερος Έλληνας συγγραφέας των νεότερων χρόνων “έφυγε” σαν σήμερα πριν από 60 χρόνια.
Ο Νίκος Καζαντζάκης κατέληξε στις 26 Οκτωβρίου 1957 στο Φράιμπουργκ της Γερμανίας, σε ηλικία 74 ετών. Άλλοι αποδίδουν τον θάνατό του σε λευχαιμία, άλλοι σε βαριάς μορφής ασιατική γρίπη. Η σορός του μεταφέρθηκε, μετά από περιπέτειες, στο Ηράκλειο Κρήτης, όπου ετάφη στο Μαρτινέγκο. Κατόπιν δικής του επιθυμίας, στον τάφο χαράχθηκε η δική του φράση «Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβούμαι τίποτα. Είμαι λέφτερος».
Ο Καζαντζάκης είναι ο πιο πολυμεταφρασμένος Έλληνας συγγραφέας στον κόσμο, έχοντας συγγράψει έργα όπως: «Οδύσσεια», «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», «Ο καπετάν Μιχάλης», «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», «Ο τελευταίος πειρασμός», «Ασκητική», «Αναφορά στον Γκρέκο».
Ας θυμηθούμε 20 από τις γνωστότερες φράσεις-αποφθέγματα του Νίκου Καζαντζάκη:
- «Ξέρω τώρα. Δεν ελπίζω τίποτα, δε φοβούμαι τίποτα, λυτρώθηκα από το νου κι από την καρδιά, ανέβηκα πιο πάνω, είμαι λέφτερος. Αυτό θέλω. Δε θέλω τίποτα άλλο»
- «Ό,τι δεν συνέβη ποτέ, είναι ό,τι δεν ποθήσαμε αρκετά»
- «Να πεθαίνεις κάθε μέρα. Να γεννιέσαι κάθε μέρα. Ν’ αρνιέσαι ό,τι έχεις κάθε μέρα»
- «Ο σωστός δρόμος είναι ο ανήφορος»
- «Ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο· καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο· το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή»
- «Ολάνθιστος γκρεμός της γυναικός το σώμα»
- «Τα τετραθέμελα του κόσμου τούτου: ψωμί, κρασί, φωτιά, γυναίκα»
- «Η Ελλάδα επιζεί ακόμα, επιζεί νομίζω μέσα από διαδοχικά θαύματα»
- «Η Κρήτη δεν θέλει νοικοκυραίους, θέλει κουζουλούς. Αυτοί οι κουζουλοί την κάνουν αθάνατη»
- «Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: “Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε;”. Πολέμα!»
- «Νίκησα; Νικήθηκα; Τούτο μόνο ξέρω: Είμαι γεμάτος πληγές και στέκομαι όρθιος»
- «Αν μπορείς, κοίταξε τον φόβο κατάματα και ο φόβος θα φοβηθεί και θα φύγει»
- «Όσο υπάρχουν παιδιά που πεινούν, Θεός δεν υπάρχει»
- «Η ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο -ένα ποτήρι κρασί, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας. Τίποτα άλλο»
- «Σα δεν φτάσει ο άνθρωπος στην άκρη του γκρεμού, δεν βγάζει στην πλάτη του φτερούγες να πετάξει»
- «Ο,τι επιθυμείς να το φωνάζεις δυνατά, αγρίμι να γίνεσαι. Δεν ταιριάζει η μετριότητα με τη λαχτάρα»
- «Δεν υπάρχει βαρύτερη τιμωρία από τούτη: Να απαντάς στην κακία με καλοσύνη»
- «Το μεγαλύτερο ταξίδι μας το κάνουμε με την ψυχή μας»
- «Αξιοπρέπεια δεν είναι στο να κατέχω τιμές, αλλά στο να τις αξίζω»
- «Ποιο είναι πάνω από τα λόγια; Η πράξη. Ποιο είναι πάνω από την πράξη; Η σιωπή»